1 жастағы балаға қандай дәрумендер беруге болады?

Балаға 1-1,5 жаста қандай витаминдер қажет? Қайсысы жақсы - моно- немесе мультивитаминдер? Ең үздік балалар витаминдерінің тізімі.

1 жас – сәбилік кезеңнен балалық кезге өтудегі бала дамуының негізгі кезеңдерінің бірі. Бұл кезеңде бала айналасындағы әлемді белсенді түрде танып-біле бастайды, ағзасы тез өсіп, дамиды. Нәресте көмексіз жүруді және жүгіруді үйренетінін білесіздер. Оның омыртқасы табиғи қисықтарға ие болады, кеуде кеңейеді, бұлшықет массасы өседі.

Тамақтануы да өзгереді - бір жасар баланың күнделікті мәзірінде қазір тек емшек сүті ғана емес, жемістер, көкөністер, жарма да бар. Күрделі тағамның әсерінен асқазан-ішек жолдары белсенді түрде дамып, нығайтылады.

1-1,5 жаста иммундық жүйенің қалыптасуы жалғасады. Қозғалыс еркіндігі, басқа балалармен байланыс - мұның бәрі жаңа микробтар мен бактериялармен кездесуге әкеледі. Бала жиі ауырады, оның иммунитеті белсенді түрде тәжірибе жинақтайды да ерекше иммунологиялық жады дамиды.

Осы қиын кезеңде баланың ағзасы қосымша қолдауды қажет етеді. 1 жастағы балаға қандай витаминдер қажет – осы мақалада кеңінен айтамыз.

1 жастағы балаларға арналған витаминдер

Белсенді өсу кезеңінде баланың ағзасына аса қажет минералдар:

• кальций - ең маңызды микроэлементтердің бірі. Бұл сүйек жүйесі үшін негізгі құрылыс материалы, ол жүйке, бұлшықет және жүрек-тамыр жүйелерінің дұрыс жұмыс істеуі үшін қажет;
• магний – сүйек пен тістің түзілуіне қатысады, иммунитетті нығайтады;
• калий – ағзадағы су балансын бақылайды, бұлшықеттердің жұмысын және жүрек соғу жиілігін сақтайды. Аллергиялық реакциялардың қарқындылығын төмендетеді;
• мырыш – вирусқа қарсы әсері бар, ағзаны вирустар мен бактериялардан қорғайды. Сонымен қатар, мырыш дұрыс энергия алмасуы және қалыпты ас қорыту үшін қажет;
• Е дәрумені - миды ынталандырады, ақыл-ой қабілеттерін дамытады және жақсартады;
• К2 витамині – кальцийдің сіңуін тездететін майда еритін микроэлемент;
• В дәрумендері – энергияның қосымша көзі. Бұл топтың витаминдері метаболизмді жақсартып, гемоглобин синтезін қамтамасыз етеді. Жүйке, ас қорыту, қан айналымы жүйелерінің жұмысын қолдауға ие;
• С дәрумені – иммундық жүйені нығайтады, тәбетті арттырады, жаралар мен сызаттардың тез жазылуына ықпал етеді;
• D дәрумені – сау тістер мен сүйектерге қажет, ағзаға кальцийді сіңіруге көмектеседі.

1 жастан асқан балаға арналған витаминдердің негізгі көздері

Азық-түлік - маңызды қоректік заттардың негізгі көздерінің бірі. Азық-түлік баланы қарқынды өсу кезеңінде баланың ағзасына қажетті витаминдермен, минералдармен және басқа микроэлементтермен қамтамасыз етуі керек. Дегенмен, тіпті әртүрлі және теңдестірілген мәзір әрқашан жеткілікті микро және макро элементтерді қамтамасыз ете бермейді. Бұл көптеген өнімдердің маусымдылығы мен сапасының нашарлауына ғана емес, баланың тамақтану әдетіне де байланысты. Ол қандай тамақ ішкісі келіп тұрғанын бәлкім біледі немесе тәбеті нашар болуы мүмкін.

Сондықтан витаминді-минералды кешендер құтқаруға келеді – олар қоректік заттардың құнды көздері. Олардың құрамында бір немесе бірнеше микро және макро элементтер бар. Дегенмен, көптеген ата-аналарда 1 жастағы балаға қандай дәрумендерді қабылдау керек деген сұрақ туындайды - бір компонентті немесе мультивитаминді кешендер. Оны қазір анықтап көрейік.

Моно(жекелеген)- немесе мультивитаминдер - қайсысын таңдау керек?

Мультивитаминді кешендер витаминдердің, минералдардың және басқа да пайдалы заттардың теңдестірілген жиынтығынан тұрады. Ал моновитаминдер белгілі бір витаминнің немесе минералдың жоғары дозасын қамтиды.

Моновитаминдерді дәрігер жетіспеушілік болған жағдайда талдамамен анықтап, белгілі бір ауруды емдеу немесе алдын алу курсы ретінде тағайындайды. Мультивитаминдер – денсаулықты сақтау, иммунитетті нығайту, суық тию мен авитаминоздың алдын алу үшін курстарда жыл бойы қабылдануы мүмкін.

1 жастағы балаларға арналған ең үздік мультивитаминдерге не жатады?

Көптеген ата-аналардың 1 жастан бастап нәрестелерге қандай витаминдер ішу керек деген сұрағына, келесі қоспаларды ұсынамыз:

1. D3 дәрумені - баланың тамақтану мәзіріндегі негізгі компоненттердің бірі. Оның негізгі рөлі - тағамнан кальций мен фосфордың тез сіңуіне ықпал ету. Өнім рахиттің дамуына жол бермейді - сүйек тінінің дамуын және оның жұмсартылуын бұзумен байланысты ауру.
2. Кальций - өсіп келе жатқан баланың ағзасы үшін маңызды микроэлемент. Кальций препараттары сүйектер мен тістердің өсуін тездетуге қабілетті. Зат алмасуды және жүйке импульстарының берілуін реттейді.
3. Прополис сығындысы бар витаминдер - иммундық жүйені нығайтудың ең жақсы құралдарының бірі. Прополис патогендік бактериялардың өсуін және таралуын тоқтатады, сергітетін әсерге ие. Осы өнімнің басқа пайдалы қасиеттері туралы осы сілтемеден оқи аласыз.
4. С витамині (аскорбин қышқылы) - күшті қорғаныс агенті. Аскорбин қышқылы бар қоспалар суық тию және вирустық аурулардың даму қаупін азайтады. Антиоксиданттық әсерге ие (организмдегі тотығу процестерін болдырмайды, жасушалық құрылымның бұзылуын болдырмайды).

Әрбір баланың жеке дара екенін және оның тамақтануы ағзаның ерекшеліктерімен анықталуы керек екенін ұмытпаңыз. Сондықтан витаминді-минералды кешендерді оның күнделікті мәзіріне қоспас бұрын, маманмен кеңесу керек.